Friday, September 21, 2018

๒๘๗ ถึงจนทนสู้กัด .....................กินเกลือ


๒๘๗ ถึงจนทนสู้กัด .....................กินเกลือ
อย่าเที่ยวแล่เนื้อเถือ   ...................พวกพ้อง
อดอยากเยี่ยงอย่างเสือ  ...............สงวนศักดิ์
โซก็เสาะใส่ท้อง  ..........................จับเนื้อกินเอง ฯ

คำแปลศัพท์
แล่เนื้อถือพวกพ้อง                  -รบกวนหรือเบียดเบียนญาติพี่น้อง
สงวนศักดิ์                              -ถนอมรักษาศักดิ์ศรี,ไว้ศักดิ์ศรี
โซ                                           -หิว
เสาะ                                       -แสวงหา

ถอดความ
ถึงจะยากจนก็จงสู้กัดฟันทนกินก้อนเกลือ
อย่าเที่ยวไถเถือเบียดเบียนพวกพ้องและวงศ์ญาติ
ถึงจะอดก็องอาจไว้ศักดิ์เหมือนอย่างเสือ
ยามหิวก็ไล่จับเนื้อกินเองไม่อวดเบ่งแย่งใครกิน

Thursday, September 20, 2018

๒๘๘ ไกรสรแสบท้องแทบ ...........เสียชี- วิตแฮ


๒๘๘ ไกรสรแสบท้องแทบ ...........เสียชี- วิตแฮ
บ่ภักษ์ผลไม้มี............................ ป่ากว้าง
ไกรสรซูบอินทรีย์. ...................... สมเพช ก็ดี
*บ่ภักษ์รสเนื้อช้าง......................ดั่งนี้ธรรมดา
(*หมายเหตุ ถ้าเป็น ย่อมภักษ์ จะได้ความสนิทกว่า)

คำแปลศัพท์
ไกรสร                     -สิงโต,ราชสีห์
แสบท้อง                 -หิว
บ่ภักษ์                     -ไม่กิน
ซูบ                          -ผอม
อินทรีย์                   -ร่างกาย
สมเพช                    -น่าสงสาร

ถอดความ

พญาราชสีห์แม้จะหิวจนแสบไส้
ย่อมไม่กินพืชพันธุ์ผลไม้แม้จะมีอยู่ล้นป่า
ถึงจะน่าสมเพชเวทนาเพราะโทรมซูบรูปร่าง
ก็ยังมุ่งจะล้มช้างเป็นภักษาหารนี่เป็นธรรมดา

๒๘๙ ใบบัวฝนตกน้ำ.............ขาดขัง


๒๘๙ ใบบัวฝนตกน้ำ.............ขาดขัง
ลูกข่างวางบนหลัง ................มิ่งม้า
เสาหลักปักอยู่ยัง ................. กองแกลบ นาพ่อ
คนบ่แม่นถ้อยอ้า ..................พูดแล้วโอนเอน ฯ

คำแปลศัพท์
ขาดขัง                    –ขัง,ติดอยู่
ลูกข่าง                    -ของเล่นอย่างหนึ่ง, เป็นลูกกลม เดือย ใช้ปั่นให้หุนด้วยมือหรือเชือก
มิ่งม้า                      -ม้าชั้นดี
บ่แม่นถ้อย             -จำคำพูด, พูดแล้วลืมคำ, รักษาคำพูด
โอนโอน                  -มั่นคง, ไม่แน่นอน

ถอดความ
ฝนตกน้ำขังกลอกกลิ้งอยู่บนใบบัว
ลูกข่างระรัววางบนหลังม้าโขยกเขยก
เสาหลักปักเอนอยู่บนกองแกลบ
คนไร้สัตย์วามักจะแฉลบพูดไม่อยู่กับร่องกับรอย

๒๙๐ กล่าวภัยในน้ำแก่.............. มังกร


๒๙๐ กล่าวภัยในน้ำแก่.............. มังกร
แสดงพิลึกดงดอน .............. .......อวดช้าง
เอาพร้าวใส่เรือคอน ...................ขายพวก สวนแฮ
ยกศัพท์แปลอรรถอ้าง .............. .อวดรู้เพียรเรียน ฯ

คำแปลศัพท์
กล่าวภัย                  -บอกสิ่งที่น่ากลัว
มังกร                       -สัตว์ในนิยายจีน รูปร่างคล้ายงู ตีตีนมีเขา
พิลึก                        -แปลกประหลาด
พร้าว                      -มะพร้าว
คอน                        -บรรทุก, นำไป
ยกศัพท์                  -แปลยกทีละศัพท์,ยกคำศัพท์ธรระขึ้นมาพูด
แปลอรรถ               -แปลเอาความ, แปลความหมาย
ผู้เพียรเรียน            -ผู้ที่ร่ำเรียนมามาก,ผู้มีความรู้

ถอดความ
ยกภัยในน้ำขึ้นมากล่าวให้มังกรกลัว
เอาความน่าแสยงของป่าขึ้นมายั่วให้ช้างสยดสยอง
ขนมะพร้าวลงเรือเข้าไปตามคลองเพื่อขายให้พวกสวนมะพร้าว
ยกศัพท์อรรถธรรมแปลขึ้นมาแก้กล่าวอวดนักปราชญ์ผู้คงแก่เรียน

๒๙๑ เอาน้ำขู่จระเข้ .............ขันเหลือ



๒๙๑ เอาน้ำขู่จระเข้  .............ขันเหลือ
เอาป่าไปข่มเสือ ....................ขู่คู้
เอาหมากแล่นลงเรือ .............ไปจ่าย สวนแฮ
เอากาพย์โคลงกระทู้  .............เที่ยวอ้างอวดกระวี ฯ

คำแปลศัพท์
ขันเหลือ                  –น่าหัวเราะที่สุด
ขู่คู้                          --ทำทีท่าขู่ให้กลัว
จ่าย                        --จำหน่าย,ขาย
กาพย์โคลงกระทู้     --ข้อความอันเป็นเค้าเงื่อนนำหน้าบทกลอนโดยแต่เป็นกาพย์หรือโคลง, บทกลอน
กระวี                       --กวี, นักปราชญ์ในการแต่งบทกลอน

ถอดความ
เอาน้ำขู่จระเข้ช่างเหลือจะขัน
เอาภัยในป่าสารพันขมขู่เสือ
เอาหมากผลไม้ลงเรือไปขายพวกชาวสวน
เอากาพย์กลอนสำนวนเที่ยวอวดรู้แก่หมู่กวี

๒๙๒ กล่าวจริงบ่พริ้งเพราะ...........โสตสดับ


๒๙๒ กล่าวจริงบ่พริ้งเพราะ.............. โสตสดับ
เอาเท็จปนคนนับ .............................เนตรหน้า
ไม้เหลี่ยมเยี่ยงอย่างกลับ ..................ตัวยาก
กลมกล่อมสิบอ้อมอ้า .......................อาจกลิ้งพลันทันฯ

คำแปลศัพท์
กล่าวจริง               —พูดจริง,พูดเรื่องจริง,พูดความจริง
พริ้งเพราะ              —เพราะพริ้ง, ไพเราะ, ไพเราะงดงาม, ไพเราะน่าฟัง
โสต                       —หู
สดับ                      —ฟัง
นับเนตรหน้า          —นับหน้าถือตา
กลับตัวยาก           —กลิ้งไปยาก
กลมกล่อม             —กลมสนิท,กลมเกลี้ยง
สิบอ้อม                  ---สิบคนโอบรอบ

ถอดความ
พูดความจริงล้วนๆไม่ชวนน่าฟัง
เอาเท็จปนเข้าไปมั่งกลับมีคนนับหน้าถือตา
เหมือนไม้เหลี่ยมจะกลิ้งไปมามันก็ยาก
แต่ถ้าไม้กลมใหญ่เท่าไรก็ลำบาก กลิ้งไปกลิ้งมาได้รวดเร็ว

๒๙๓ ท่ามกลางกล่าวถ้อยแต่ ............พอควร



๒๙๓ ท่ามกลางกล่าวถ้อยแต่ .....พอควร
เห็นท่านสรวลอย่าสรวล ..............ตอบเต้า
ใช้คำแต่น้ำนวล.....................นฤโทษ
เห็นท่านเศร้าทำเศร้า ..................โศกหน้าตาตามฯ

คำแปลศัพท์
ท่ามกลาง                       --อยู่ในที่ชุมนุมชน
ท่าน                                        --ผู้อื่น
สรวล                                      --หัวเราะ, ร่าเริง
ตอบเต้า                                 -- ตอบกลับไป
น้ำนวล                                   --สุภาพ, อ่อนหวาน,นิ่มนวล
นฤโทษ                                   -- ไม่มีโทษ,มี่ตำหนิ

ถอดความ
อยู่กับเจ้านายต่อหน้าคนจงรู้จักปราณตนในการพูดจา
ท่านสรวลเสเฮฮาอย่าพลอยผสมตีเสมอ
จะเจรจาอย่าพลั้งเผลใช้ถ้อยคำให้สมควร
เห็นท่านเศร้าอย่ามัวสำรวล จงร่วมเศร้ากับเจ้านาย